Escolantes e escolas de ferrado

As escolas de ferrado chamábanse así por el hecho de que inicialmente se pagaba un ferrado añal de centeo, millo ou trigo pola escolarización de cada neno ou nena. estas escolas, que persistirán ata os comienzos da década de 1970, instalábanse en locais improvisados, dispuñan dun mobiliario e material rudimentario e limitábanse habitualmente ao ensino das destrezas fundamentales -ler, escribir e contar-, seguindo procedementos educativos tradicionais. Os seus encargados, os escolantes, tiñan unha formación literaria limitada, pois as máis das veces só fixeran análisis primarios, e carecían de maneración pedagóxica. Compaxinaban o ensino co traballo da terra e outros oficios. Malia todas estas carencias, subliñadas pola administración escolar e a pedagoxía, as escolas de ferrado cumpriron unha relevante función, pois nelas aprendeu a ler e a escribir unha boa parte da poboació rural galega. O libro remata con dous anexos, nos que se reconstrúe a traxectria dun escolante de longo percorrido, José Miranda Fernández e dun mestre republicano, Arximiro Rico Taboada.